Pomoc psychologiczno-pedagogiczna

 

Edyta Ratajczak - pedagog

mailto:Edyta.Ratajczak@jedynka.org 
tel: 222771644

Anita Chorąży – psycholog

mailto:Edyta.Ratajczak@jedynka.org
tel: 222771643

Agnieszka Szelest - pedagog specjalny

mailto:Agnieszka.Szelest@jedynka.org   
tel: ...

Pracujemy w godzinach 08.00-17.00

Młodzież zapraszamy zawsze kiedy jest potrzeba :)

Rodziców prosimy o wcześniejsze umówienie się na spotkanie, rozmowę przez dziennik elektroniczny,  e-mail lub telefonicznie.

 

 Warto wiedzieć:

Uzależnienia behawioralne-kompendium wiedzy dla uczniów

• Co to jest uzależnienie behawioralne?

Uzależnienie behawioralne występuje u osób, które poświęcają dużo swojego czasu na wykonywanie jakiejś czynności, bardzo dużo o niej myślą i nie potrafią zaprzestać jej wykonywania mimo, że powoduje to w ich życiu wiele problemów. Można powiedzieć, że osoba uzależniona od robienia czegoś, np. zakupów, podporządkowuje temu całe swoje życie i wszystko inne traci dla niej znaczenie.

Ludzie mogą uzależniać się naprawdę od wielu rzeczy. Człowiek może uzależnić się między innymi od:  uprawiania, ćwiczeń fizycznych (specjaliści nazywają to bigoreksją), nadmiernego objadania się (od czekolady też można się uzależnić),  robienia zakupów (zakupoholizm), opalania się (specjaliści mówią na to tanoreksja),  pracy (to uzależnienie dotyczy tylko dorosłych, nie słyszałam, żeby dzieci i młodzież uzależniali się od uczenia, ale kto to wie?),  surfowania w Internecie (my nastolatki dobrze to znamy, co?),  telefonu komórkowego (tzw. fonoholizm), hazardu.

Tych uzależnień jest coraz więcej. Dlaczego w ogóle tak się dzieje?

Uzależnienia nie nabawiasz się jak kataru, z dnia na dzień, np. wieczorem jesteś zdrowy,
a następnego dnia wstajesz z katarem. Uzależnienie rozwija się stopniowo – u niektórych osób szybciej, u innych dłużej, ale w każdym wypadku trwa to przynajmniej kilka miesięcy
a czasem kilka lat.

Czy taka historyjka jest nam znana?:

mama-...MINĘŁO JUŻ 20 MIN. OD KIEDY OBIAD LEŻY I STYGNIE. WYŁĄCZ NATYCHMIAST KOMPUTER I CHODŹ ZJEŚĆ JUŻ CZAS. CHODŹ ZJEŚĆ ZANIM CAŁKIEM WYSTYGNIE

-DOBRZE MAMO. JUŻ IDĘ, DAJ MI TYLKO 5 MINUT JUŻ, JUŻ... JESZCZE 5 MINUT

mama-KOCHANIE! NO CHODŹ JUŻ JEŚĆ. ZARAZ BĘDZIE ZIMNE. WSZYSCY NA CIEBIE CZEKAMY! KOCHANIE, OBIAD JEST GOTOWY, ZOSTAW KOMPUTER
I CHODŹ ZJEŚĆ

-MÓWIŁEEEM PRZEEEECIEŻ! JESZCZE TYLKO 5 MINUT!!!

....

Uzależnienie rozwija się stopniowo, przechodząc przez pewne etapy:

I ETAP – „Jest super! Czuję się teraz tak dobrze!” W tej fazie człowiek zaczyna zauważać, że czynność, którą wykonuje (taka jak jedzenie czy robienie zakupów) daje mu radość
i satysfakcję. Zaczyna powtarzać tę czynność, szczególnie w sytuacji, gdy czuje się zestresowany (myśli: zjem coś, to się trochę odstresuję) i ma zły nastrój (myśli: zakupy poprawią mi humor). Na swoje „przyjemności” zaczyna wydawać coraz więcej pieniędzy
i coraz częściej o nich myśli

II ETAP – „Muszę to mieć! Bez tego jestem nieszczęśliw(a)y” W tej fazie człowiek poświęca na wykonywanie danej czynności coraz więcej czasu oraz środków. Tym samym naraża się na coraz większe straty i problemy. Jego myśli coraz częściej krążą wokół jedzenia, zakupów, grania czy Internetu. Z czasem to „coś” staje się dla niego najważniejsze. Rodzina, zdrowie, praca, pasje schodzą na dalszy plan. Zaczyna okłamywać siebie i swoich najbliższych. Mimo to zazwyczaj nie zauważa tego, że sprawy zaszły już za daleko.

III ETAP – „Miało być tak pięknie, a jest coraz gorzej” Osoba uzależniona coraz mniej czasu spędza z rodziną, przyjaciółmi, bywa, że traci pracę, popada w długi. Unika ludzi, kłamie
i robi różne dziwne rzeczy chcąc utrzymać swoje nałogowe zachowanie. Coraz gorzej się czuje. Kiedy nie może wykonywać swojej „ulubionej” czynności popada w zły nastrój. Coraz częściej towarzyszy jej smutek, zniechęcenie i rozdrażnienie.

IV ETAP – „Nie tak miało być! Nie mam już nic!” W tej fazie osobę uzależnioną dopada poczucie beznadziei. To uczucie może być tak silne, że czasami odechciewa się żyć. Zdarza się, że taka osoba próbuje sobie poradzić z kłopotami, sięgając po alkohol, leki uspokajające czy narkotyki. Jest to czas, kiedy człowiek wie, że ma poważne problemy, ale nie potrafi sobie z nimi poradzić. Jeżeli nie skorzysta z pomocy może się to bardzo źle skończyć dla niego i jego bliskich.

Objawy świadczące o tym, że ktoś może mieć problem:

- czujemy, że MUSIMY wykonać daną czynność;

- TRACIMY kontrolę nad wykonywaniem tej czynności: to znaczy, że nie możemy
się powstrzymać, żeby tego czegoś nie zrobić, robimy to częściej i dłużej niż planujemy;

- nasz nastrój się POGARSZA gdy musimy OGRANICZYĆ wykonywanie tej czynności;

- musimy poświęcać coraz WIĘCEJ CZASU na wykonywanie tej czynności, aby czuć
się dobrze;

- ZANIEDBUJEMY swoje obowiązki, przyjaciół i bliskich, dotychczasowe przyjemności
i zainteresowania, ponieważ poświęcamy na wykonywanie danej czynności i myślenie o niej większość czasu;

- mimo tego, że doświadczamy PRZYKRYCH KONSEKWENCJI (do nich zaliczamy gorsze samopoczucie, czasami nawet choroby, długi, kłótnie z domownikami, problemy w szkole lub w pracy itd.), dalej wykonujemy daną czynność.

Kiedy wykonywanie czynności staje się nałogiem? Częste powtarzanie tej czynności prowadzi do uzależnienia. Oznacza to, że organizm zaczyna się domagać tego, co wprawia nas w dobry nastrój. O uzależnieniu od jedzenia, czyli jedzenioholizmie mówimy wtedy, kiedy dana osoba dużą część swojego czasu poświęca nie tylko jedzeniu, ale także myśleniu
o nim. Osoby uzależnione od jedzenia podporządkowują mu wszystkie sfery życia.
To nawykowe, niekontrolowane objadanie się, ma na celu przede wszystkim „zajadanie” problemów i „zagłuszanie” emocji. Niekontrolowane jedzenie staje się automatyczną reakcją na stan podwyższonego napięcia, lęku, niepokoju i innych trudnych do wytrzymania emocji. Podobnie dzieje się z wykonywaniem wielu innych czynności, takich jak hazard czy praca (w przypadku osób dorosłych), zakupy, korzystanie z komputera i Internetu. Do pewnego momentu dla dorosłych hazard jest rozrywką, zakupy czymś, co służy zaspokajaniu potrzeb związanych z zapewnieniem sobie komfortowych warunków do życia, podobnie jak jedzenie, dzięki któremu dostarczamy organizmowi tak potrzebnych mu składników do zachowania zdrowia i życia. Komputer i Internet z kolei są bardzo pomocne w wyszukiwaniu informacji, wykonywaniu wielu zadań związanych z nauką czy pracą. Komputer i Internet umożliwiają również przyjemne spędzanie czasu wolnego poprzez np. całą gamę gier. Kiedy jednak orientujemy się, że wybrane czynności zaczynają przede wszystkim służyć poprawianiu sobie samopoczucia i odcinają nas od problemów codziennego życia, to oznacza, że możemy się od nich uzależniać.

Kiedy komputer i Internet staje się nałogiem?

- używaniu komputera i Internetu towarzyszy silna potrzeba, a nawet poczucie przymusu,

- trudno powstrzymać się od korzystania z Internetu oraz coraz trudniej jest zapanować nad ilością czasu spędzanego w sieci,

- podczas podejmowania prób przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu pojawia się niepokój, rozdrażnienie czy gorsze samopoczucie; z chwilą podłączenia się do komputera stany te ustępują,

- spędzanie czasu przed komputerem staje się sposobem na poprawienie sobie samopoczucia,

- zaniedbuje się swoje obowiązki, e zapomina się o tym, co do tej pory sprawiało przyjemność czy pozwalało się zrelaksować,

- mimo że obserwuje się, że nadmiarowe korzystanie z Internetu i komputera przynosi przykre następstwa (niewyspanie, uwagi zniecierpliwionych rodziców, nieprzygotowanie do lekcji w szkole i złe stopnie), ma się poczucie, że nie można przestać grać.

TA WIEDZA MOŻE NAS CHRONIĆ! ZOBACZCIE SAMI! KONSEKWENCJE UZALEŻNIENIA  MOGĄ BYĆ NAPRAWDĘ POWAŻNE! ODSUNIĘCIE SIĘ OD BLISKICH, STRES, DEPRESJA…

To naprawdę smutne, że uzależnienie wpływa na całe życie osoby uzależnionej i jej otoczenia.

CO MOŻEMY ROBIĆ, CZEGO POWINNIŚMY SIĘ NAUCZYĆ, CO ROZWIJAĆ, ŻEBY ZMNIEJSZYĆ RYZYKO UZALEŻNIENIA SIĘ.

Nauczmy się radzić sobie z naszym stresem, napięciem i przykrymi emocjami. Najbardziej pomocne w radzeniu sobie ze stresem jest skoncentrowanie się na tym, jak można rozwiązać trudną sytuację. Dzięki temu możemy rozprawić się z przyczynami naszego napięcia. Tym, co pomaga w poradzeniu sobie z trudną sytuacją jest:

- Poproszenie o wsparcie kogoś zaufanego, z kim możesz porozmawiać o tym, co się dzieje i wyrazić swoje emocje. W sytuacji stresu możesz bowiem doświadczać złości, lęku, smutku. Czasami te emocje bywają tak silne, że trudno jest się opanować i myśleć o rozwiązaniu sytuacji. Trudno będzie Ci zatem cokolwiek zrobić, jeżeli będziesz się czuł przytłoczony silnymi emocjami.

- Zebranie informacji na temat danej sytuacji oraz możliwości jej rozwiązania (Z czym przyszło mi się zmierzyć? Na czym polega problem?). Jeżeli będziesz więcej wiedział na temat danej sytuacji, będzie Ci łatwiej znaleźć dla niej rozwiązanie.

- Rozeznanie się co do własnych możliwości (Co ja mogę zrobić, aby rozwiązać trudną sytuację). Jeżeli będziesz wiedział jakie masz możliwości, będziesz wiedział, o jaki rodzaj pomocy masz się zwrócić do innych osób.

- Zwrócenie się o pomoc i wsparcie od innych osób.

- Wprowadzanie rozwiązań w życie! ZAPAMIĘTAJ!!! Najskuteczniejszym sposobem radzenia sobie z emocjami jest ich nazywanie i rozmawianie o nich.

Rozwijajmy naszą samoocenę poprzez poznawanie swoich mocnych i słabych stron. Samoocena to Twoje sądy, opinie i przekonania o sobie – na temat swoich cech, umiejętności i możliwości. Jeżeli akceptujemy i lubimy siebie, to mniej się boimy i mamy większe zaufanie co do tego, że poradzimy sobie z różnymi sprawami. Lepiej więc będziemy sobie radzić ze stresem. Łatwiej nam będzie również radzić sobie z niepowodzeniami. Będą one raczej okazją do uczenia się i wyciągania wniosków na przyszłość, a nie powodem do umartwiania się nad sobą, czy wręcz negowania swojej wartości. Osoby o niskiej samoocenie doszukują się powodów porażek w sobie samych i dokonują uogólnień: „mnie się nigdy nic nie udaje”, „nie nadaję się do niczego”. Rozpamiętują niepowodzenia, „pielęgnując” swój negatywny obraz. Podstawowym składnikiem wysokiej samooceny jest wiedza o swoich możliwościach i słabościach.

IM BARDZIEJ POZNAJEMY SWOJE MOCNE STRONY, TYM ŁATWIEJ PRZYCHODZI NAM ZAAKCEPTOWANIE TEGO, ŻE MAMY RÓWNIEŻ SŁABSZE STRONY. OSOBY, KTÓRE ZNAJĄ SWOJE BRAKI I MOCNE STRONY WIEDZĄ, NA CZYM MOGĄ SIĘ OPRZEĆ. ROZUMIEJĄ, ŻE NIE MUSZĄ BYĆ WE WSZYSTKIM WSPANIALI.

Zadanie -W ciągu 10 minut wypisz w przynajmniej 10 swoich dobrych cech związanych
z charakterem (np. jestem wytrwała) i z wyglądem (np. jestem wysoka) oraz przynajmniej 10 posiadanych umiejętności (np. umiem jeździć na rowerze, potrafię obsługiwać różne programy komputerowe).

Rozwijaj swoje zainteresowania! Pamiętajcie, im więcej potraficie, tym lepiej chronicie się przed uzależnieniem behawioralnym.

Chcemy Was jeszcze zachęcić do korzystania z pomocy. Jeżeli będziecie mieli jakiś problem albo po prostu będziecie chcieli porozmawiać o czymś, co Was niepokoi to w pierwszej kolejności porozmawiajcie z rodzicami lub innymi dorosłymi osobami z Waszego otoczenia np. wychowawcą klasy, pedagogiem pracującym w Waszej szkole.

Sprawdzajmy, czego naprawdę potrzebujemy. Jedz z umiarem – tylko tyle, ile naprawdę potrzebujesz! Informacja o tym, że jesteśmy najedzeni dociera do naszego mózgu z opóźnieniem. Warto więc po jedzeniu odczekać chwilę, żeby zorientować się, że jesteśmy najedzeni, ale nie przejedzeni. Staraj się przy tym ograniczyć słodycze i kaloryczne rzeczy! Zanim poprosisz rodziców o kolejną rzecz zastanów się, czy nie masz już czegoś bardzo podobnego. Być może zakup kolejnej konsoli do gry nie jest Tobie aż tak niezbędny? Pieniądze może warto wówczas przeznaczyć na coś innego (na coś bardziej Ci teraz potrzebnego) albo odłożyć i kupić coś większego?

 Dbaj o relacje z najbliższymi i staraj się poznawać nowych ludzi.

Z tą publikacją oraz innymi dotyczącymi uzależnień behawioralnych, możecie zapoznać się na stronie :

http://www.etoh.edu.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=295&Itemid=68

 

CYBERPRZEMOC

Czym jest cyberprzemoc?

Cyberprzemoc to inaczej przemoc z użyciem mediów elektronicznych – przede wszystkim Internetu i telefonów komórkowych.  Problem ten dotyczy przede wszystkim dzieci
i młodzieży. W Polsce doświadcza go ponad połowa młodych internautów!!! Do działań określanych jako cyberprzemoc zalicza się m.in:  

- wyzywanie, straszenie poniżanie kogoś w Internecie lub przy użyciu telefonu,

- robienie komuś zdjęć lub rejestrowanie filmów bez jego zgody,

- publikowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub tekstów, które kogoś obrażają lub ośmieszają,

- podszywanie się pod kogoś w Sieci.

Pomimo, że akty cyberprzemocy mogą wyglądać niewinnie, to potrafią wyrządzać bardzo dużą krzywdę.

W przypadku cyberprzemocy, ważne jest  zadbanie np. o zablokowanie ośmieszających publikacji lub krzywdzących materiałów (w tym celu należy skontaktować się
z administratorem serwisu, w którym zostały opublikowane).

Wcześniej jednak należy zabezpieczyć dowody – mogą to być, w zależności od sytuacji: zrzuty ekranu, SMS-y z pogróżkami, zapis rozmów z komunikatorów internetowych lub czatowych, obraźliwe maile. Mogą one pomóc w zidentyfikowaniu sprawcy. Jeśli doszło do przestępstwa, należy o sprawie poinformować policję.

Wsparcie psychologiczne w przypadkach cyberprzemocy i porad dotyczących rozwiązywania problemów z nią związanych można znaleźć również u konsultantów Helpline org.pl – online (www.helpline.org.pl) lub pod bezpłatnym numerem telefonu 800 100 100. 

 Kampania: W którym świecie żyjesz?

Główny przekaz kampanii: „Ci, którzy żyją w wirtualnym świecie, tracą prawdziwe życie” ma zwracać uwagę na problem nadmiernego korzystania z sieci, prowadzący
do oderwania młodych ludzi od innych form aktywności realizowanych poza Internetem.

W ramach kampanii przygotowana została także publikacja „Nadmierne korzystanie
z komputera i Internetu przez dzieci i młodzież” (pobierz plik PDF), w której poruszone zostały kwestie praktyczne i teoretyczne związane z zagadnieniem nadużywania sieci przez dzieci i młodzież.